Tavan tipi hoparlör, tavan hoparlörü, asma tavan hoparlörü veya alçıpan hoparlör isimlerini almış, 100 Volt amplifikatörler ile çalışan ve adından da anlaşılacağı üzere tavana monte edilerek kullanılması amaçlanmış hoparlörlerdir.
Çalışma prensibine değinmeden önce kullanım yerlerinden bahsetmek gerekirse; her türlü giyim, kitap, kozmetik gibi mağazalarda düşük seviyede müzik dinletisi amaçlanarak kullanımının yanı sıra lokanta, restoran, süpermarket gibi yerlerde de kullanılırlar. Ayrıca okullar, üniversiteler, hastaneler kısacası aklınıza gelebilecek kamuya açık her yerde bu tip hoparlörler kullanılırlar.
Kullanım amaçları yukarıda da bahsedildiği gibi düşük seviyede fon müzik dinletisi amaçlıdır. Yüksek seviyede kulüp tarzı mekanlar için veya canlı müzik icrası için yeterli güçte değildirler. Bunun yanısıra anons sistemi olarak da tercih edilmektedirler. Hastane, okul, üniversite, süpermarket gibi yerlerde anons, çağrı gibi amaçlarla da kullanılırlar.
Tavan tipi hoparlörler adından da anlaşılacağı üzere tavana monte etme amaçlı tasarlanmıştır. Tavanın içerisine yukarı girintiye doğru monte edilirler ve monte işlemi tamamlandığında tavanın içine gömüldüklerinden ve düz yüzeyleri de aşağıda kaldığından dolayı dekoratif olarak çok uygun bir görüntü oluştururlar.
Tavan tipi hoparlörlerin bağlantısını anlayabilmek için öncelikle 100 Volt trafolu sistemin çalışma mantığını anlamak gerekir. 100 Volt trafolu sistemdeki çalışma prensibi ise tıpkı elektrik santrallerindeki gibidir. Santral elektriği uzun mesafelerde kayıp yaşanmaması adına önce yükseltilip daha sonra düşürülme prensibiyle çalıştırılır. İşte 100 Volt sistemde de aynı çalışma mantığı uygulanır. Bu sayede art arda onlarca hatta yüzlerce hoparlör paralel olarak birbirlerine bağlanabilir. Burada önemli olan iki nokta 100 Volt amplifikatörün hat trafosu ve 100 Volt hoparlörlerin çıkış trafosunun olmasıdır.
Tavan tipi hoparlörler çoğunlukla 100 Volt hat trafolu bir amplifikatör ile çalışmak üzere trafolu ve pasif yapıda üretilseler de çok nadir olarak kendi içerisinde amplifikatörü olan aktif yapıda da üretilmiş olanları mevcuttur. Tavan tipi hoparlörlerin art arda onlarcası hatta yüzlercesi bağlanabilir. Adet olarak bir sınırlama yoktur ancak adete göre güç hesaplaması yapılarak ona göre bir amfi seçilmelidir.